T24 Haber Merkezi
Türkiye’nin yeni sosyolojik kümeleri ortaya koyduğu, teknikleri ve bakış açılarını değiştirdiği Bilgi Enstitüsü’nün kurucusu araştırmacı-yazar Bekir Ağırdır, ülkede çok önemli bir zihin değişimi olduğunu lakin bunun pratiğe yansımadığını söyledi. Türkiye’nin yaşlandığını kaydeder Ağırdır, “Yarın ne olacaksa, bu ülkede ne yaşayacaksak, bir şirket yahut siyaset ne üretecekse bu kümenin maharetinden üretecek. Lakin kimse o kümesi önemsemiyor, amiyane tabiriyle pışpışlamıyor” tabirlerini kullandı.
Gazete Oksijen’den Prensip Gürsoy’a konuşan Bekir Ağırdır, araştırmanın en olumsuz bulgusunun “Komplo kırılganları” olduğuna işaret ederek, “Türkiye’de bilim dışı zihniyete ya da neden-sonuç bağları kurarken komploculuğa yatkınlık artıyor. Bütün toplumlarda olduğu üzere Türkiye’de de bu türlü bir daima hassaslık vardır. Fakat şu anda toplumda her 2 şahıstan 1’ine gelmiş durumda. Ne demek istiyorum? Örneğin Covid 19’un şuurlu biçimde Türk ırkının DNA’sını bozmak için çıkarıldığına, aşı üzerinden bunun uygulandığına ya da bir teknoloji üzerinden kötülük yapılacağına dair yorumlara yatkınlık meselesi… Bilim dışı kanıya prim vermek ve buna kulağının, aklının açık olması hali yüzde 50’yi geçmiş durumda” diye konuştu.
İlke Gürsoy’un Bekir Ağırdır ile yaptığı söyleşiden satır başları şu formda…
İyimserlik algısı ve beklentisi en düşük küme olarak da artık yani neredeyse beklenebilir bir düzeyde kırılgan orta yaş çıkıyor. Kırılgan orta yaşın bu ruh hali Türkiye toplumu için nasıl bir eksiklik yaratıyor?
– Kırılgan orta yaş bu araştırmanın temel bulgularından bir tanesi. Son 10 yıldır hangi şirketle ve siyasetçiyle konuşsam yüklü olarak “Z neslini ve gençleri anlayalım” diyorlar. Bir yandan da Türkiye yaşlanıyor. Yaşlılarla ilgili yapılması gerekenler bütün ekonomik krizin içinde en ağır biçimde konuşulan şey. Ancak bu araştırmada gördüğümüz bir şey var. Türkiye’nin orta yaşı yani 30-50 ortası bir fiili gerçeklik olarak ülkenin şu andaki şirketlerde, siyasette, mahallî idarelerde, markalarda, sivil toplumda taşıyıcı önder takımlarını oluşturuyor.
Üstelik bu beşerler kendi maharetlerine güvendikleri için hâlâ ferdî hayatları için bir muvaffakiyet ihtimali görüyorlar. Üstelik de entelektüel kapasiteleri, farkındalıkları ve dijitalleşme ritimleri üzerinden bak bugünün hayatına ahengi yakalamışlar. Ancak herkes onları ihmal etmiş durumda. Üstelik de moral açısından çok düşük, çökük durumdalar. Zira ülkenin gidişatını çok riskli görüyorlar. İdarenin yahut siyasi iktidarın tercihlerini kendi hayatları için tehdit olarak görüyorlar. Hasebiyle yatırımı Türkiye’de mi yapsın, diğer bir ülkede mi yapsın, çocuğunu Türkiye’de mi okutsun öbür bir ülkede mi okutsun konusunda da son derece huzursuz ve telaşlılar. “Kırılgan orta yaş” dememizin sebebi o.
Ama asıl kıymetlisi şu: Yarın ne olacaksa, bu ülkede ne yaşayacaksak, bir şirket yahut siyaset ne üretecekse bu kümenin maharetinden üretecek. Ancak kimse o kümesi önemsemiyor, amiyane tabiriyle pışpışlamıyor. Ben şöyle bir ayrım yapıyorum: Gençlerdeki değişim talebi bir bakıma yıkıcı. Yani bir geleneği, töreyi, alışkanlığı, ritmi bozmak üzerine. Ancak yıkılanın yerine yeniyi nasıl yapalım diye sorduğun vakit, yani “yaratıcı yıkım” dediğiniz vakit maharet orta yaşlı kapasitede. Zira o bir yandan bozuyor ve bir yandan da kuruyor.
“Kırılgan” tabirini kullanarak tanım ettiğiniz bir küme daha var: Komplo kırılganları. Kim bunlar?
– Türkiye’de bilim dışı zihniyete ya da neden-sonuç bağları kurarken komploculuğa yatkınlık artıyor. Bütün toplumlarda olduğu üzere Türkiye’de de bu türlü bir daima hassaslık vardır. Lakin şu anda toplumda her 2 şahıstan 1’ine gelmiş durumda. Ne demek istiyorum? Örneğin Covid 19’un şuurlu biçimde Türk ırkının DNA’sını bozmak için çıkarıldığına, aşı üzerinden bunun uygulandığına ya da bir teknoloji üzerinden kötülük yapılacağına dair yorumlara yatkınlık meselesi…
Bilim dışı fikre prim vermek ve buna kulağının, aklının açık olması hali yüzde 50’yi geçmiş durumda. Ben şuna da dikkat çekmeye çalışıyorum: Çoklukla komploları ya da bilim dışı açıklamaları daima ya siyaset üzerinden ya bir genel okuma olarak yaparız. Fakat diyelim ki bir dokumacılık markası patronusun. Yarın birisi çıkıp “İlke’nin bu tişörtte kullandığı boyalar Türk çocuklarına hastalık bulaştırmak içinmiş” derse buna inanmaya yatkın bir yüzde 50 var demektir. İrrasyoneliğin, bilim dışılığın, komploya yatkınlığın bir toplumda yayılıyor olması çok tehlikeli. Ülkedeki yetişkin nüfusun yarısının gerçeklikle bağı kopuyor demek bu. Araştırmanın en olumsuz diyebileceğim bulgularından biri…
|
YENİ ORTA SINIF Yaklaşık 8 milyon kişi • Genç ve orta yaş kümesinin yükte olduğu, kadın-erkek dağılımının istikrarlı olduğu bir küme. METROPOLÜN KARAMSAR GENÇLERİ Yaklaşık 9 milyon kişi • Gençlerin ağır olduğu ve bayan oranının fazla olduğu bir küme. KENTLİ DİJİTALLER Yaklaşık 11 milyon kişi • Genç ve orta yaş kümesi tartıda, istikrarlı bir cinsiyet dağılımı var. KENTLİ GELENEKSELCİLER Yaklaşık 12 milyon kişi • Orta yaş kümesinin ağır, erkek oranının da fazla olduğu bir küme. KIRILGAN ORTA YAŞ Yaklaşık 7 milyon kişi • Orta yaş kümesi tartıda, erkek oranı yüksek bir küme. MUTSUZ YOKSUNLAR Yaklaşık 11 milyon kişi • Yaşlı ve emeklilerin tartıda olduğu bir küme. TAŞRALI MUHAFAZAKARLAR Yaklaşık 6 milyon kişi • Yaş ortalaması yüksek, emekliler ve konut bayanları yükte. |
|
‘Görünmeyen Cemaat: Mürideler’in müellifi ve ‘Kızıl Goncalar’ dizisinin danışmanı Filiz Gazi, tarikatlarda bayanlara biçilen hayatları anlattı
|
|
Günün öne çıkan haberleri… TIKLAYIN | Araştırma: Cumhur ittifakı seçmeni “Güçlü başkan çıkarsa oy veririm” diyor TIKLAYIN| Gazeteci Fatih Altaylı ve İsmail Saymaz hakkında soruşturma başlatıldı TIKLAYIN | Uludağ’daki 1000 liralık çorba için inceleme başlatıldı TIKLAYIN – Tolga Şardan | Dorukhan Büyükışık cinayetinde polislere yargı yolu TIKLAYIN | Meşhur börekçinin ismini kullanıyorlardı; böreklerinde kıyma yerine sakatat çıktı! TIKLAYIN – Icardi’yle aşk yaşadığı sav edilen Selin Ciğerci sessizliğini bozdu TIKLAYIN | Ali Babacan: Bakü’deki etraf toplantısına Erdoğan ile birlikte 1860 kişi gitmiş!
TIKLAYIN | 10 soruda Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi |